Mặc dù trong quý I/2020 thị trường văn phòng cho thuê bị sụt giảm bởi nguồn cung – cầu, không có dự án mới nào xuất hiện cộng với dịch viêm phổi cấp Covid-19 hoành hành đã làm toàn thị trường đi xuống. Tuy nhiên, theo nhìn nhận của các chuyên gia thì sau mùa dịch, nhu cầu thuê văn phòng và mặt bằng bán lẻ vẫn sẽ tăng trở lại vì nhà đầu tư tung ra gói kích cầu sản phẩm thu hút người thuê.
GIỚI HẠN NGUỒN CUNG
Theo khảo sát mới đây của Jones Lang LaSalle Việt Nam (JLL, đơn vị chuyên nghiên cứu thị trường bán lẻ, cho thuê văn phòng và bất động sản), phân khúc văn phòng cho thuê tại TP.HCM trong quý 1/2020 có sự thay đổi về nguồn cung do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Cụ thể, trong quý 1/2020, thị trường chào đón khoảng 68.700 m2 sàn văn phòng mới hoàn thành đến từ phân khúc hạng B và C, giúp tổng nguồn cung văn phòng mỗi phân hạng đạt trên 1 triệu m2 sàn. Tuy nhiên, JLL lưu ý, trong 68.700m2 sàn văn phòng mới hoàn thành, chỉ có 62% được chào thuê ra thị trường, số còn lại chủ yếu được chủ đầu tư sử dụng nội bộ.
Điển hình mà JLL đưa ra là toà nhà Sonatus Building (quận 1, TP.HCM) đã chiếm tới 49% tổng nguồn cung mới trong quý và đã được lấp đầy tới 80% nhờ hoạt động cho thuê tốt trong bối cảnh nhu cầu cao trước dịch Covid-19.
Trong quý 1/2020, tỷ lệ trống trung bình ở các tòa nhà hạng A giảm còn 6,4%, giảm 161 điểm phần trăm so với quý 4/2019 nhờ nguồn cung hạn chế. Trong khi đó, các tòa nhà hạng B ghi nhận tỷ lệ trống tăng nhẹ, từ 6,4% vào quý 4/2019 lên 6,7% vào quý 1/2020 do tác động của nguồn cung mới trong phân khúc này.
Đáng chú ý, mặc dù nền kinh tế đang bị tác động bởi dịch bệnh, giá thuê tăng vẫn tiếp tục được ghi nhận. Theo khảo sát, giá thuê văn phòng hạng A và B đạt mức 30,0 USD/m2, tăng 8,1% theo năm và 3,2% theo quý.
Bà Trang Bùi – Giám đốc bộ phận thị trường JLL Việt Nam chia sẻ: “Phần lớn các giao dịch gia hạn hợp đồng thuê trong quý 1/2020 vẫn ghi nhận giá điều chỉnh tăng. Theo quan sát, không như mảng bán lẻ, các chính sách hỗ trợ khách thuê văn phòng dưới tác động của dịch Covid-19 chỉ bắt đầu được xem xét thảo luận vào thời điểm cuối quý”.
Chia sẻ về triển vọng thị trường văn phòng trong thời gian tới, đại diện JLL cho hay, do phần lớn nguồn cung dự kiến hoàn thành trong 2020 đã hoặc trong giai đoạn hoàn thiện nên không có sự điều chỉnh nào về nguồn cung dự kiến năm 2020 so với trước dịch bệnh.
CÂN NHẮC BỞI GIÁ CHO THUÊ
Theo báo cáo của JLL từ nay cho tới cuối quý II/2020, thị trường kỳ vọng sẽ chào đón 1 tòa nhà hạng A và 8 tòa nhà hạng B mới trong năm 2020, nâng tổng nguồn cung văn phòng hạng A và B lên mốc 1,5 triệu m2 sàn. Trong khi đó, tình hình kinh tế thế giới và sự ảnh hưởng mạnh mẽ của dịch Covid-19 sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch mở rộng và thành lập mới của khách thuê trong thời gian tới.
“Thời gian tới, các tòa nhà có diện tích trống lớn, chủ yếu là các tòa nhà mới hoàn thành hoặc chuẩn bị hoàn thành trong năm 2020 có khả năng sẽ phải cân nhắc lại chiến lược giá để thu hút khách thuê”, đại diện JLL cho hay.
Đại diện JLL nhận định, tuy gây hạn chế về nguồn cung nhưng ảnh hưởng của dịch Covid-19 lên diện tích hấp thụ ròng văn phòng hạng A và B là chưa rõ rệt. Cụ thể, phần lớn các hợp đồng cho thuê thành công trong quý đã được thương thảo trước dịch nên sự ảnh hưởng của Covid-19 lên tổng diện tích thuê ròng trong quý còn khá hạn chế. Theo đó, văn phòng hạng A và B ghi nhận 33.250 m2 sàn được thuê mới trong quý, chủ yếu đến từ các dự án mới hoàn thành.
Anh Nguyễn Trọng Hưng, Giám đốc một công ty rèm cửa, hiện đang thuê mặt bằng tại quận 3 (TP.HCM) cho hay: “Hiện nay tình hình dịch bệnh Covid-19 làm ảnh hưởng rất nhiều việc câu chuyện kinh doanh, nhiều đối tác của tôi phải đóng cửa để phòng dịch và công việc ngưng trệ. Văn phòng thuê vẫn phải duy trì hoạt động và đóng tiền cho chủ, hợp đồng thuê dài hạn nên tôi vẫn phải “gồng” để qua giai đoạn này. Thời gian kéo dài thì sẽ phải trả văn phòng và đợi hết dịch cân nhắc lại giá để thuê hoạt động vì hiện nay có rất nhiều nơi đã treo biển cho thuê mặt bằng lẻ bên ngoài thay vì làm việc văn phòng”.
Cũng theo anh Hưng, hiện nay nhiều chủ cho thuê văn phòng đã giảm tiền để chung tay cùng hỗ trợ nhau để vượt qua giai đoạn khó khăn trong và sau mùa dịch. Đây cũng là một động thái tốt để đôi bên cùng làm việc và hợp tác lâu dài.
QUA THỜI “THẮT LƯNG, BUỘC BỤNG” SẼ “SÁNG CỬA”
Trong khi nhiều người đi thuê văn phòng suy nghĩ về giá cả về việc sau khi đại dịch Covid-19 đi qua thì cơ hội được thuê giá rẻ, thậm chí có thêm không gian làm việc tại nhà, online… Thì những người đầu tư, chủ các doanh nghiệp cho thuê văn phòng lại đang phải vượt qua những “cơn sóng” và vạch ra kế hoạch mới.
Chia sẻ về tình hình khó khăn chung của thị trường phân khúc văn phòng cho thuê trong đợt dịch Covid-19, ông Nguyễn Hồng Hải – Chủ tịch công ty VN Office (VNO – đơn vị cung ứng văn phòng) cho biết; “Hiện nay, toàn cảnh nền kinh tế đang rất trầm lắng, ngay cả thị trường bất động sản cũng bị ảnh hưởng nặng nề, trong đó phân khúc văn phòng cho thuê không thể thoát khỏi. Nguyên nhân đầu quan trọng nhất là dịch covid 19 gây ảnh hưởng toàn bộ kinh tế và hơn 90% doanh nghiệp điều chịu ảnh hưởng nặng”.
“Năm 2019 là năm kinh doanh không khả qua cho các doanh nghiệp và gần như họ đều mong chờ thực hiện kế hoạch 2020 sau Tết. Nhưng dịch bệnh đã làm cho hầu hết không công ty nào triển khai được kế hoạch kinh doanh của mình, nhưng vẫn phải chịu các chi phí, định phí của doanh nghiệp, buộc các doanh nghiệp phải cắt giảm chi phí. Mà chi phí đầu tiên là tiền thuê văn phòng. Để vượt qua khó khăn lần này doanh nghiệp cần nhất bây giờ là tiết giảm chi phí và đây cũng là lúc để các chủ doanh nghiệp sẽ có thời gian để chỉnh lại kế hoạch kinh doanh của công ty và phải quan tâm nhiều hơn đến quản trị rủi ro của công ty mà đa phần doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam không mấy quan tâm đến”, ông Hải chia sẻ.
Cũng theo vị CEO của VNO: “Tình hình hiện nay là khó khăn chung, đứng trên cương vị của một đơn vị cung ứng cho thuê văn phòng, toà nhà… tôi luôn đặt mục tiêu đồng hành cùng khách hàng của mình trong thời điểm khó khăn. Các doanh nghiệp ở thời điểm này cần có sự chia sẻ và quan tâm nhau hơn, cùng nhau tìm điểm chung để vượt khó chứ không dùng lý để giải quyết vấn đề. Tận dụng tối ưu hoá mặt bằng và văn phòng hạn chế mặt bằng và biến văn phòng thành smart office đa năng hơn”.
Trả lời câu hỏi nếu khi dịch Covid-19 được khống chế ổn định, các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp trong phân khúc văn phòng cho thuê nói riêng cần làm gì để quay trở lại, ông Hải cho hay: “Hiện nay công tác phòng, chống dịch của chính phủ và cơ quan chức năng đang rất tốt, dịch chắc chắn sẽ được kiểm soát và sau dịch các doanh nghiệp sẽ phải hoạt động mạnh mẽ để đạt được kế hoạch kinh doanh đó là điều chắc chắn. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp có thêm kinh nghiệm quản trị. công ty, đơn cử là công nghệ làm việc online cũng sẽ giúp doanh nghiệp nhiều hơn cho việc áp dụng để tiết kiệm chi phí mặt bằng văn phòng”.
“Văn phòng cho thuê như lò xo bị nén bởi vì hiện nay nguồn cung đang rất hiếm. Gần như rất ít văn phòng trung tâm được xây mới và sau đợt này với việc kiểm soát dịch rất tốt của Việt Nam như hiện nay, các doanh nghiệp nước ngoài sẽ càng an tâm và tin tưởng hơn khi đầu tư vào. Thời điểm này, chúng ta phải “thắt lưng buộc bụng” sau khi đại dịch qua đi tất cả ngành nghề sẽ “sáng cửa” trở lại, thị trường và kinh tế sẽ tiếp tục sôi động và chuyên nghiệp hơn”, ông Hải khẳng định.